دبير
سلسله مباحث خوانش تمدنی قرآنی در قالب چهار کارگاه در پایگاه تخصصی فقه حکومتی به وسیله حجت الاسلام بهمنی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، برگزار شد. بهمنی عضو گروه علوم قرآنی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن و نیز عضو کارگروه مباحثه خوانش تمدنی در مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی پژوهشگاه است.
دبير
به گزارش ایکنا؛ نشست بررسی «مبانی و آرای قرآنی امام موسی صدر» با سخنرانی حجتالاسلام و المسلمین سعید بهمنی، عصر امروز ۷ آبان‌ماه در موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر برگزار شد. بهمنی در آغاز سخن عنوان کرد: به اعتقاد من امام موسی صدر میراث‌دار مرحوم شرف‌الدین بود. حقیقتا شرف‌الدین وجودی فوق‌العاده بود و به طور خلاصه، پیشوای شرف و دین و امام تقریب مذاهب بود. بنده کسی را به عمق دانش و جذابیت ایشان در حوزه تقریب نمی‌شناسم. من در گفت‌وگوی شیعه و سنی متنی را زیباتر و باشکوه‌تر از متن ایشان ندیدم.
دبيربه گزارش ایکنا؛ مقاله «نظام‌سازی در دیدگاه تفسیر آیت‌الله خامنه‌ای مدظله‌العالی» نوشته دکتر محمد عینی‌زاده موحد پس از ارائه در نشستی تخصصی در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن به وسیله آقایان دکتر وزیری فرد و بهمنی نقد شد.
به گزارش ایکنا؛ محمد عینی‌زاده موحد، نویسنده کتاب «مبانی فهم کلام خدا» در این نشست با بیان اینکه این بحث در قالب موضوع «دکترین انتظار» تدوین شده است گفت: دکترین انتظار از یک جمله کلیدی رهبر معظم انقلاب گرفته شده است؛ ایشان فرمودند که انتظار از مسائل اصلی مهدویت و کلیدواژه اصلی فهم دین و حرکت جوامع به سمت اهداف دین است.
وی افزود: انتظار در این نگاه نهضتی برای تحقق اهداف دین است و شروع آن از ابتدای خلقت انسان و برنامه‌ای است که به حضرت آدم داده شده است و انبیاء یکی بعد از دیگری برای تحقق این هدف آمده‌اند و هر کدام به اندازه‌ای بشر را رشد داده‌اند، تا به دین خاتم رسیده است و تحقق عینی، عملی و نهایی آن هم در دوره امام زمان (عج) به وقوع می‌پیوندد.
این محقق و نویسنده آثار قرآنی بیان کرد: رهبری معتقد هستند که کار انبیاء، مدرسه‌بازی و موعظه‌کاری نیست؛ ظاهر این بیان تند است و اگر از سوی فردی غیر ایشان صادر می‌شد قصد تعریض و جسارت از آن برمی‌آمد؛ ولی ایشان معتقدند که موعظه، منبر و مدرسه برای تربیت فردی و مراد و مریدی است، همان طور که انبیاء هم در ابتدای کار همین روش را برگزیدند ولی اگر قرار است «لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ» باشند، باید روش کلان برای رساندن همه بشریت به مقصد به کار ببندند و این روش کلان جامعه‌سازی است؛ یعنی همه زمین به معبد و مدرسه‌ای برای رشد همه انسان‌ها تبدیل شود.
وی افزود: البته در اینجا این دور مطرح میشود که اگر قرار است ما ابتدا جامعه را بسازیم تا انسان‌ها ساخته شوند؛ اگر انسان را هم بسازیم جامعه ساخته خواهد شد؛ برای رفع این دور، باید گفت که مراد از جامعه‌سازی تربیت افراد نیست بلکه مراد، نظام‌سازی است که به دنبال آن جامعه ساخته شده و انسان‌ها در این فضا تربیت میشوند و فضا به سمت عبودیت می‌رود؛ یعنی جامعه، کارخانه انسان‌سازی و آدم‌سازی شده و انسان‌ها به صورت دسته‌جمعی و نه فردی تربیت میشوند.
نویسنده کتاب مبانی فهم کلام خدا با بیان اینکه نظام‌سازی طراحی مجموعه‌ای از زیرساخت‌ها، نهاد‌ها و فرایند‌ها است که تحقق آرمان‌ها و اهداف را معین میکند اظهار کرد: بر اساس آنچه بنده استخراج کرده‌ام مقام معظم رهبری، چهار مبنای روش‌شناختی در تفسیر دارند که اولین آن ارائه اسلام به مثابه یک مسلک اجتماعی، دوم انسجام و هم‌سویی همه اصول، معارف و فروع دین در جهت ایجاد نظام زندگی، سوم، ضرورت اولویت‌گذاری در ارائه اصول و معارف اسلام برای تحقق نظام‌سازی و چهارم نیز مستند بودن تبیین‌ها، نظریه‌پردازی‌ها و نظام‌سازی‌ها بر متون اصلی دین به‌ویژه قرآن کریم است.
روش اجتهادی و رویکرد تمدنی در دیدگاه تفسیری رهبری
عینی‌زاده با بیان اینکه روش تفسیری مقام معظم رهبری اجتهادی جامع است که از قرآن و روایات هم بهره می‌برند، تصریح کرد: گرایش تفسیری ایشان شناخت نیاز‌های روز زمان و جامعه معاصر و درمان و حل مشکلات براساس این منابع و به تعبیر دیگر تفسیر تمدنی و اجتماعی و سیاسی است؛ به خصوص که امروز مباحث تمدنی هم از سوی ایشان مطرح است.
این محقق تصریح کرد: مقام معظم رهبری هم اندیشه دینی و هم اندیشه تفسیریشان مبتنی بر تحقق اهداف در چارچوب نظام‌سازی است و برای آن ۵ مرحله را بیان فرموده‌اند که این ۵ مرحله تبیین نهضت تاریخی انتظار است که در دوره بعد از انقلاب، بر مبنای نظریه فرایند تبیین شده است. هدف، ظهور است و ظهور اهداف دین را محقق خواهد کرد.
وی افزود: این ۵ مرحله شامل؛ مرحله اول انقلاب اسلامی و از بین رفتن طاغوت بود، گام و مرحله دوم کشیدن نقشه نظام روی کاغذ بود که با جمهوری اسلامی شکل گرفت؛ گام سوم نیز تشکیل دولت اسلامی به مفهوم عام یعنی هر سه قوه و … که البته ایشان موکدا فرموده‌اند که ما هنوز موفق به تشکیل دولت اسلامی نشده‌ایم و این گام سخت‌ترین و پیچیده‌ترین گام است؛ مرحله چهارم، تشکیل تمدن اسلامی و مرحله پنجم نیز تشکیل امت اسلامی است.
وزیری‌فرد
در ادامه این نشست حجتالاسلام والمسلمین وزیری‌فرد با اشاره به دسته‌بندی خوب مطالب در مقاله اظهار کرد: در قرآن کریم خداوند می‌فرماید: «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِیٌّ عَزِیزٌ»(حدید/ ۲۵). امروز بشر بهره زیادی از حدید در نظام‌سازی برده است، اما ما، چون همواره در مبارزه بودیم و نظام نداشتیم به بعد خشونت آن توجه داشتیم ولی امروز باید با هدف نظام‌سازی به فوائد حدید بپردازیم و بهره ببریم لذا برداشت از این آیه در دوره کنونی متفاوت از گذشته است و ارائه دهنده باید توضیح بیشتری در این زمینه ارائه می‌کرد.
این محقق بیان کرد: مقاله مذکور مباحثی در مورد نظام‌سازی و مجموعه‌ای از تعاریف و موضوعات جانبی نسبت به نظام‌سازی است که در آن راهکار‌های مقام معظم رهبری در این عرصه بیان نشده است و خوب بود سخنان رهبری در قبل از انقلاب بیشتر بهره برده می‌شد.
وزیری‌فرد ادامه داد: آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در برخی آثارشان زندگانی ائمه را بررسی کرده و تعبیر انسان ۲۵۰ ساله را به کار بردند و در این آثار شاید مطالب بیشتری در مورد نظام‌سازی بیان شده است.
وی با بیان اینکه بیان ۵ مرحله از اندیشه رهبری در مورد نظام‌سازی بیان شده ولی جزئیات و راه‌های کاربردی کمتر مورد توجه قرار گرفته است بیان کرد: ما مثلا ستاد امر به معروف و نهی از منکر داریم ولی در عمل جز چاپ کتاب و صدور بیانیه و اطلاعیه کار چندانی نمی‌کنند و این ستاد نظامی برای امر به معروف و نهی از منکر درست نکرده است.
این محقق تصریح کرد: از ما می‌پرسند که آیا ما در برابر منکراتی مانند بدحجابی، مسئول هستیم یا خیر؟ زیرا آقایان که معمولا در نهی از منکر بانوان مشکلاتی دارند و خانم‌ها هم اگر تک نفره اقدام کنند با فحش و ناسزا و دعوا روبرو میشوند بنابراین باید برای انجام آن نظام‌سازی صورت می‌گرفت تا تبعات منفی آن کاهش یابد.
در ادامه حجتالاسلام والمسلمین سعید بهمنی، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم در سخنانی در نقد مطالب ارائه شده گفت: این نوع نشست‌ها بیشتر کارکرد آوازه‌گری برای مطالبی که بیشتر دوست داریم در جامعه مطرح شود دارد و گرنه مدت یک ساعت برای چنین نشست‌هایی کم است.
زبان غیرآکادمیک مقاله
وی افزود: مقاله نویسنده، کاملا توصیفی است ونقد و تکمیلی ندارد؛ البته اینکه توصیف ایشان، بسنده است یا خیر هم جای بحث دارد؛ زبان مقاله در بسیاری از موارد غیرآکادمیک و غیرعلمی است درست مانند اینکه ما بگوییم اسلام، خوب است، چون اسلام است. به نظر می‌رسد مفهوم و دکترین انتظار مونتاژ متکلفان با متن است و در برخی موارد نیز دیدگاه‌های نویسنده مقاله با دیدگاه رهبری خلط شده است در حالی که باید مطالب پیرامون دیدگاه شخص مد نظر باشد تا خروج موضوعی رخ ندهد.
سعید بهمنی
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم با بیان اینکه ناهماهنگی عنوان‌ها با متون ذیل آن از دیگر نقایص در این مقاله است اظهار کرد: نظام‌سازی ساختن نظام است و این ساختن نظام به روش باز می‌گردد، ولی در این مقاله تنها به ضرورت برپایی و نه حتی ساختن نظام اشاره شده است. ناهماهنگی عناوین با متن نشان میدهد فرضیاتی است که پشتیبانی نشده؛ مثلا ۵ مرحله یاد شده مستندات قرآنی و روایی آن بیان نشده و وجه تفسیری آن ذکر نشده است؛ اگر بخواهیم این هماهنگی را ایجاد کنیم ضرورت برپایی نظام در دیدگاه رهبری میشود و نه در دیدگاه تفسیری وی.
دیدگاه مدرن رهبری در نظام‌سازی
بهمنی تصریح کرد: مقام معظم رهبری جزء نخبگان حوزوی است که دیدگاه مدرن و پیشرفته در نظام و نظام‌سازی دارند؛ ما در این نوع مباحث در آغاز راه هستیم و معتقدم نویسنده محترم اگر این مسیر اصلاحی را پیش بروند ایده‌ای است که میتواند در آینده نه چندان دور به وجه آکادمیک قوی تبدیل شود. در مقاله، تعریف نظام از خود نویسنده و نه مقام معظم رهبری ارائه شده است؛ همچنین در طرح مسئله چهار پاراگراف بیان شده که باز تعریف ایشان است و نه رهبری معظم؛ در بند دوم و سوم پیش فرض‌هایی را به عنوان نظریه پایه مطرح کرده‌اند، ولی مطالعات آکادمیک را در این پاراگراف‌ها فرض نکرده است.
وی افزود: طرح مسئله همچنین در برخی موارد، ملازمه‌هایی فرموده‌اند که در مقاله به‌درستی تبیین نشده است در حالی که اصل مدعا باید تبیین شود؛ همچنین اختلاط مفهومی در برخی موارد وجود دارد و گاهی حکومت، شرط نظام‌سازی و گاهی سطحی از نظام‌سازی بیان شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کرم در پایان تاکید کرد: در مبانی روش‌شناختی نیز بیشتر به مبانی اسلام‌شناسی رهبری پرداخته‌اند؛ ولی وقتی ما مدعی می‌شویم که دیدگاه تفسیری رهبری نمونه کاملی از روش تفسیری و مکتب تفسیری تمدن‌ساز است باید اثبات کنیم؛ مقام معظم رهبری شخصیتی فرزانه هستند و ما ایشان را دوست داریم، اما ذکر نمونه کامل باید مستند باشد و از سوی محقق اثبات شود تا جنبه علمی بگیرد.
دبير
به گزارش ایکنا از اصفهان، حجت الاسلام سعید بهمنی در کارگاه «منطق پاسخگویی قرآن کریم» که در نمایندگی مرکز ملی پاسخگویی در اصفهان وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: اگر به کتاب‌های مقدس مثل تورات و انجیل مراجعه کنید، متوجه می‌شوید که تورات مملوّ از احکام شدید و خشن است و مطالب معرفتی بسیار اندکی دارد و انجیل نیز مثل تاریخ و کتاب خاطرات می‌ماند، ولی قرآن کریم آکنده از گزارش‌های مربوط به چالشهای نظری مخاطبان خود است.
دبير
دبیر
۱۳۹۷-۰۱-۳۱
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان روش نظریه پردازی در علوم اجتماعی برگرفته از دیدگاه شهید صدر گفت: در نخستی نمرحله، مسئله شناسی حائز اهمیت است که مدل مفهومی مسئله شناسی، محورهای شناخت مسائلکلان، گزینش مسئله‌ای راهبردی، پیامدشناسی مسئله، احراز اهمیت راهبردی مسئله و تبیین مسئله است.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سعید بهمنی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست «روش نظریهپردازی در علوم اجتماعی از دیدگاه شهید صدر» که در آمفی تئاتر دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، به مروری بر جریان اسلامی سازی علوم در ایران پرداخت.
وی با بیان اینکه در دوره انقلاب فرهنگی دانشگاهها تعطیل شدند، اظهارکرد: در این دوران در ایران هم همانند دیگر کشورهای اسلامی جریانی به نام اسلامی سازی علوم شروع شد که این کار یک دهه جلوتر از ایران درکشورهای فلسطین، عراق و مصر آغاز شده بود که آنان می‌‌‌خواستند علم را اسلامی کنند.
تمایل به مارک انقلابی در علوم
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی با اشاره به این مطلب که مجموعه‌ای از بزرگان عرب به دنبال این موضوع بودند که علمرا اسلامی کنند، تصریح کرد: در انقلاب اسلامی ما هم دولتمردان به این سمت تمایل داشتندکه علوم مارک انقلابی داشته باشد که این امر با انقلاب فرهنگی دامن زده شد.
وی با بیان اینکه پس از مطرح کردن اسلامی سازی علوم در قدم بعدی برای رسیدن به هدف دیگری به نام اسلامی سازی علوم انسانی تلاش‌‌‌هاییانجام شد، اظهارکرد: در واقع این هدف حدود یک دهه بین متفکران و اندیشمندان بررسی شد که پس از این مرحله به نظام سازی رسیدیم.
بهمنی با بیان اینکه در این شرایط نظام سازی دراسناد راهبردی ما راه پیدا کرد، بیان داشت: در عین حال در اسناد شورای راهبردیقرآنی کشور هدف، توجه به همین موضوع است که نظام سازی صورت بگیرد.
عضو شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور با اشارهبه این مطلب که بعد از آن ما با مفهوم نظریه پردازی مواجه شدیم، تصریح کرد: در این وضعیت فضلایی از قم به رهبری نامه نوشتند که کرسی‌‌‌های نظریه پردازی در محیط کشورادامه پیدا کند و در عین حال ما در حال کوچ از یک مفهوم به مفهوم دیگر بودیم.
نظام سازی بدون نظریه پردازی نمی‌‌‌شود
وی با بیان اینکه نظام سازی بدون نظریه پردازی نمی‌‌‌شود، تصریح کرد: بعد از نظام سازی وارد روش شناسی شدیم که ابتدایی بودیم و به همین دلیل این بحران در پیش روی ما بود که در روش شناسی در آغاز بودیم و به همیندلیل اتفاقی رخ داد که از روش شناسی به نظریه و با کمک نظریه، نظام‌‌‌ها سامان دادهشد.
نویسنده کتاب «نظریه پردازی قرآن بنیان»ادامه داد: وقتی نظام‌‌‌ها شکل گرفت و متراکم شد علوم شکل می‌‌‌گیرند و در همین راستانیز می‌‌‌توان این علوم را شناسنامه دار و با لیبل اسلامی معرفی کرد که درباره این موضوع می‌‌‌توان به نظریه تکامل داروین اشاره کرد که این نظریه در همه علوم زیستی به چشم می‌‌‌خورد.
وی با اشاره به این مطلب که در دهه ۶۰ و۷۰ در کشور تصمیم گرفته شد که جمعیت کنترل شود، اظهارکرد: در واقع این موضوع متأثراز نظریه جمعیت توماس مالتوس بود که او مطرح میکند که رشد جمعیت براساس تصاعد هندسی است اما رشد منابع غذایی براساس تصاعد حسابی است.
بهمنی با اشاره به دلایل مالتوس دربارهکنترل جمعیت گفت: از آنجا که رشد جمعیت با رشد منابع غذایی هم خوانی ندارد در راستای رسیدن به توسعه باید رشد جمعیت کنترل شود و از طرفی هیچکس از مالتوس نمی‌‌‌پرسد که این تصاعد حسابی از کجا آمده است و این نظریه به فلسفه انسان برمی گردد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و معارف اسلامیبا بیان اینکه ما در اسلام انسان را خلیفه الله می‌‌‌دانیم که فقط دهان و روده خلق نشده است که فقط با دهان بخورد، بیان داشت: در واقع این خلیفه الهی میتواند منابع را گسترش دهد.
با علوم انسانی جمعیت در کشور کنترل شد
وی با اشاره به این مطلب که نظریه مالتوس در سراسر جهان و از جمله در کشور ما مسلط شد و حتی تا مرز عقیم شدن در کشور نیز پیشرفت، تصریح کرد: در واقع با علوم انسانی جمعیت در کشور کنترل شد و علوم پزشکی در اینامر تأثیر چندانی نداشتند.
نویسنده کتاب «نظریه پردازی قرآن بنیان»ادامه داد: نظریات وقتی پذیرفته شدند منطقه‌ای را شکل می‌‌‌دهند که بر اذهان و جامعه علمی مسلط شوند و به همین دلیل نیاز است که جامعه علمی و متدین ما توانایی نظریه پردازی و نقد نظریه‌‌‌ها را پیدا کند چرا که ما در تسلط نظریه‌‌‌هایی قرار گرفته ایم که خودمان از آن بی خبر هستیم.
نظریه پردازی در علوم انسانی بدون روش نمی‌‌‌شود
وی با بیان اینکه اگر لایه‌‌‌های فکری نظریات شناخته شوند با این موضوعات اغوا نخواهیم شد، تصریح کرد: در واقع پس از گذر از اسلامی سازی علوم به اسلامی سازی علوم انسانی و سپس به سمت نظریه پردازی رفتیم و در عین حال می‌‌‌توان اینگونه نتیجه گرفت که نظریه پردازی بدون روش نمی‌‌‌شود.
بهمنی با اشاره به اینکه روش یعنی «مجموعه‌ای از عناصر معرفتی و قواعد و مهارت‌هایی که کمک میکند به هدفی برسیم»، گفت: نظریهپردازی یک گزاره توصیفی، معرفتی از یک حقیقت بزرگ است که هستی و روابط آن را بیان میکند.
نظریه پردازی که از شهید صدر است همان معرفت توصیفی است
بهمنی با اشاره به این مطلب که نظریه پردازی که از شهید صدر است همان معرفت توصیفی است، اظهارکرد: این موضوع حقیقت کلان و جهان شمول را در هستی و روابط آن شرح میدهد.
وی درادامه دربیان نظریه «قدرت نرم» که مربوط بهجوزف نای آمریکایی است، بیان داشت: قدرت نرم به معنای قدرت اثرگذاری بر خود، دیگری و دیگران است که تمام این نظریه معطوف به ایران بود چرا که آنها دیدند ایران توان مقابله با قدرت‌‌‌های سخت را دارد و ایرانی هوش و توان برای مقابله با آنها را دارد به همین دلیل متوسل به قدرت نرم شدند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اینکه اساس این نظریه اغوا کردن است، ادامه داد: «جوزف نای» بعدها نظریهخود را اصلاح کرد و نظریه اصلاح شده خود را به نام «قدرت هوشمند» که تلفیقی از قدرت نرم و سخت است، معرفی کرد، ولی باز هم تأکیدش بر قدرت نرم بود و اینکه آمریکا بایدبا قدرت نرم، ملت‌ها را دگرگون کند تا خود آنان از درون اغوا شوند و کاری انجام دهندکه با دست خودشان اهداف آنها پیش برود.
وی با تأکید بر اینکه قدرت نرم از ابتدای خلقت وجود داشته است، اما به صورت آکادمیک جوزف نای در دانشگاهها آورده است، تصریح کرد: حرف متدین‌‌‌ها حرف مغز و قلب ماست و کسی که اینها را آفرید روابط بین اشیاء رانیز بیان میکند.
بهمنی در ادامه بیان روش نظریه پردازی درعلوم اجتماعی برگرفته از دیدگاه شهید صدر گفت: در نخستین مرحله مسئله شناسی حائز اهمیت است که مدل مفهومی مسئله شناسی بر محورهای شناخت مسائل کلان، گزینش مسئله‌ای راهبردی،پیامدشناسی مسئله، احراز اهمیت راهبردی مسئله و تبیین مسئله است.
بهمنی با اشاره به کتاب «تفسیر موضوعی»شهید صدرادامه داد: شهید صدر در کتاب تفسیر موضوعی میگوید: «باید موضوعی وجود داشته باشد و این موضوع برخاسته از مسئله‌ای مهم باشد» که امروزه از آن به عنوان پژوهش‌های مسئله‌محور یاد میشود.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درادامه با اشاره به چگونگی شکل گیری تاریخ گفت: زمانی که ماتریالیست‌‌‌ها درجهان وکشورهای اسلامی نفوذ کردند که اساس شکل گیری تاریخ چیست و یا فلسفه انسان در هستی دربرابراومانیستی که مشترک لیبرال و کمونیست است چگونه است در این شرایط تاریخ به وجود آمد.
وی با بیان اینکه ماتریالیست و اومانیست برای انسان سه رابطه تعریف میکنند که شامل رابطه با خود، دیگری و طبیعت است، تصریح کرد: اما براساس نظریه استخلاف وجهه ارتباطی دیگری نیز تعریف شد که شامل ارتباط باخدا است.
بهمنی با تأکید بر اینکه در مسئله شناسی باید مسئله‌ای راهبردی انتخاب شود، افزود: برخی مسائل جهان‌گیرهستند، حتی اگر اهمیت ینداشته باشند ولی جهان‌گیر میشوند، اما برخی مسائل با اینکه جهان گیر میشوند ولی دارای ایرادتی هستند مثل نظریه جمعیت مالتوس که سرنوشت کشورهارا عوض میکند و در عین حال ما را در بحران قرار داده است.
این نویسنده کتاب با بیان اینکه به اعتقاد شهید صدر مسئله باید دارای تأثیر کلان باشد، گفت: نظریهپردازی دارای سه سطح است که شامل سطح خرد، متوسط و جهان‌شمول که اگر مسئله حل شود، سراسر جهان متأثر خواهد شد وشهید صدر معتقد است که در گزینش مسئله باید به دنبال سطح کلان، راهبردی و جهان‌شمولآن رفت.
بهمنی با اشاره به اینکه بعد از گزینش مسئله راهبردی باید پیامدشناسی مسئله صورت گیرد، گفت: امروز قدرت نرم تنها راه اثرگذاری گسترده و جهان‌شمول است که اگر امکانات نظری را فراهم کنیم می‌‌‌توانیم بر رقیب اثر بگذاریمو از طرفی قدرت نرم سبب میشود که دشمن به دوست تبدیل شود و در عین حال استحاله ازدرون اتفاق می‌‌‌افتد.
قدرت نرم عامل رقابت و اثرگذاری‌‌‌ها بر رقیب است
این نویسنده کتاب با بیان اینکه قدرت نرم عامل رقابت و اثرگذاری‌‌‌ها بر رقیبت است، تصریح کرد: احراز اهمیت راهبردی مسئله یکی دیگر از مراحل مسئله‌شناسی است و از طرفی تبیین مسئله بر اساس مشاهدات، پژوهش‌ها و گزارش‌های علمی، مرحله بعدی در مسئله‌شناسی است که مسئله تبیین باید روشن شود چرا که با معرفتی عمومی کاری نداریم و با معرفت علمی که اندازه گیری شده است درارتباط هستیم.
وی با اشاره به اینکه بعد از مسئله‌شناسی به عقیده شهید صدر باید پیشینه مسائل نیز شناسایی شود، اظهار کرد: پیشینه شناسی عوامل مسئله، پیشینه شناسی پیامد، پیشینه شناسی دستاوردهای حل مسئله و شناخت خلأها و کاستیهای بشری از جمله محورهای مورد بحث است.
وی با بیان اینکه از ابتدای خلقت انسان داستان قدرت نرم جریان داشت، اظهارکرد: ابلیس با تبیین جدید انسان را اغوا کرد و باعث جریان هبوط آدم شد و تبیین در برابر تبیین قرار گرفت.
بسیاری از فلسفه‌‌‌های غرب خاستگاه آنها ضد خدایی است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه همه ما از قدرت نرم متأثر هستیم، تصریح کرد: در عین حال بسیاری از فلسفه‌‌‌های غرب خاستگاه آنها ضد خدایی است اما همه آنها اینطور نیستند و امروز فلسفه‌‌‌های الهی و عمیق نیز داریم اما فلسفه رقیب الزاما اندیشه الهی ندارد و برخی از فلسفه‌‌‌های آنها مفید است که در عین حال ما آنها را کنار نگذاشته ایم.
وی درادامه بیان پیشینه تجلی و ظهور و بروزقدرت نرم از اول پیدایش آدم گفت: از همان ابتدا قدرت نرم در دو جبهه فعال شده است وخداوند به انسان تبیین میدهد و از طرفی ابلیس نیز تبیین دیگری دارد اما از آنجاکه آدم باز نمی‌‌‌گردد و از خدا سوال نمی‌‌‌کند آدم توسط شیطان که در اغواگری ماهر است، اغوا میشود.
بهمنی ادامه داد: از ابتدای خلقت انسان سه داستان داریم که مربوط به قدرت نرم میشود؛ یکی داستان ملائکه است که وقتی متوجه خلیفه بودن انسان در روی زمین شدند، از خداوند سؤال کردند که آیا می‌خواهی بشری خونریزرا روی زمین خلیفه قرار دهی؟ خداوند فرمودند: «من می‌دانم ولی شما نمی‌دانید»؛ بر ایناساس باید گفت علم یکی از مؤلفه‌های قدرت نرم است و از همین رو ملائکه چون دانششان محدود است سؤال کردند ولی قبل از سؤال اقدام نکردند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اینکه حضرت آدم(ع) نیز دچار چالش شد ولی از خداوند سؤال نکرد و فقط اقدام کرد، اظهار کرد: حضرت آدم(ع) بعد از اقدام متوجه شد که چه خطایی کرده و توبه کرد وبا این عمل خود را بازآفرینی کرد.
وی با بیان اینکه انسان قابلیت این را داردکه هر اشتباهی که انجام دهد برگردد و خودش را اصلاح کند، تصریح کرد: در واقع چالش ابلیس،نظری و عملی است و خداوند بلافاصله ابلیس را اخراج نمی‌‌‌کند و از او سوال دارد که این ها تعامل نرم هستند.
چالشهای معرفتی نیز چالشهای نرم هستند
بهمنی با اشاره به این مطلب که ماهیت ایمان پیچیده و شگفت انگیز است، تصریح کرد: در واقع چالشهای معرفتی نیز، چالشهای نرم هستند و از هر خاستگاه معرفتی که بروز شود، در واقع قدرت نرم هستند.
وی درباره پیشینه‌شناسی عوامل مسئله گفت:انسان اگر اغوا میشود به علت سادگی، غرور، شتاب، نپرسیدن و سستی در عزم است لذا همه این موارد باعث میشود تا تحت تأثیر قدرت نرم دیگران قرار بگیرد و این عوامل در قدرت نرم جاری است.
قرار نیست میراث علمی بشر دور ریخته شود
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیبه بررسی پیشینه‌شناسی پیامدها و پیشینه‌شناسی دستاوردهای بشری حل مسئله پرداخت و گفت:شناخت خلأها و کاستیهای بشری حل مسئله یکی دیگر از مراحل است که از جمله دستاوردهایاین مرحله تمرکز قدرت نرم بر سلطه‌گری و استثمار و وابسته‌سازی جوامع به یک قدرت است و در این مرحله باید از همه جنبه‌های میراث علمی با گزینش جنبه‌های مثبت و پرکردن کاستی‌ها استفاده کرد.
وی با بیان اینکه قرار نیست میراث علمی بشر دور ریخته شود اما در عین حال باید توجه کرد که داشته‌‌‌های ما تهدید اجتماعی وسیاسی میشوند، بیان داشت: در واقع علم در نزد ما گرامی است و شهید صدر میگوید که ما باید به پیشینه دستاوردهای بشری اهمیت بدهیم چرا که ما با هیچ علمی قهر نیستیمدر عین حال این طور نیست که به صورت فله‌ای هر چیزی را بپذیریم. وسائل
دبير
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان روش نظریه پردازی در علوم اجتماعی برگرفته از دیدگاه شهید صدر گفت: در نخستین مرحله، مسئله شناسی حائز اهمیت است که مدل مفهومی مسئله شناسی، محورهای شناخت مسائل کلان، گزینش مسئله ای راهبردی، پیامدشناسی مسئله، احراز اهمیت راهبردی مسئله و تبیین مسئله است.
به گزارش پایگاه خبری ـ تحلیلی طلیعه به نقل از وسائل، حجت الاسلام والمسلمین سعید بهمنی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در نشست روش نظریه پردازی در علوم اجتماعی از دیدگاه شهید صدر که در آمفی تئاتر دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، به مروری بر جریان اسلامی سازی علوم در ایران پرداخت.
دبير
به گزارش خبرنگار پایگاه تخصصی فقه حکومتی(وسائل)، کرسی نظریه پرازی «روش شناسی مرجع در فقه نظام شناسی و نظام سازی پیشرفت» با حضور شماری از محققان و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) قم برگزار می شود.
براساس این گزارش، قرار بود این کرسی نظریه پردازی، سه شنبه ۱۰بهمن ماه در این نهاد تحقیقاتی از ساعت ۱۴ عصر برگزار شود که به تاریخ سه‌شنبه ۱۷ بهمن در همان ساعت موکول شد.
دبيردبيردبیردبیر
منبع خبر: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
نشست «جايگاه روايات در روش‌شناسي تفسيري علامه طباطبايي» روز پنجشنبه هفتم بهمن ماه با حضور حجج‌اسلام احمد قدسي، علي‌اکبر بابايي و حسن رمضاني در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي برگزار شد.
دبیر
خبرگزاری رسا ـ نشست جایگاه روایات در روش شناسی تفسیری علامه طباطبایی در قم برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست علمی جایگاه روایات در روش شناسی تفسیر علامه طباطبایی (ره) از سلسله نشست های علمی دفتر تبلیغات با حضور اندیشمندان قرآنی در قم برگزار شد.
دبیر
عضو هيأت علمي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي: درك درست از فلسفه علم شاه كليد عبور از مرز دانش است عضو هيأت علمي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي گفت: تنها زماني مي‌توانيم دانش خود را با زبان علمي گسترش دهيم كه فلسفه علم در حوزه‌هاي علميه دروني شود.
دبیر
